Tác giả: ThS.BSNT Nguyễn Hồng Ngọc
Hệ miễn dịch chính là “bộ quốc phòng” của cơ thể mỗi người. Hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả và chính xác là yếu tố tiên quyết giúp cơ thể chống lại các yếu tố gây bệnh từ môi trường bên ngoài và ngăn chặn sự phát triển sai lệch của các tế bào từ bên trong. Hệ miễn dịch của con người bao gồm hàng rào bẩm sinh (sinh ra đã có) và hệ miễn dịch thu được (hình thành trong quá trình phát triển cơ thể). Tế bào diệt tự nhiên (Nature Killer Cell – Tế bào NK) là “cầu nối” của hai hàng rào miễn dịch này. Các nghiên cứu đã cho thấy vai trò quan trọng của tế bào NK trong đáp ứng nhanh tiêu diệt virus và tiêu diệt các tế bào ung thư. Xét nghiệm hoạt tính tế bào diệt tự nhiên chính là câu trả lời cho bạn biết hệ miễn dịch của bạn có thực sự khỏe mạnh hay không.
-
Tế bào diệt tự nhiên là gì?
Tế bào diệt tự nhiên (Nature Killer Cell thường viết tắt là tế bào NK) là một loại bạch cầu của cơ thể có nguồn gốc từ hệ thống miễn dịch bẩm sinh.
Xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu ngoại vi thông thường không đếm được chính xác số lượng bạch cầu này.
Tế bào NK phản ứng nhanh chóng tiêu diệt virus và các tác nhân lạ. Đồng thời, NK phát hiện và tiêu diệt các tế bào lạ, bất thường của cơ thể có nguy cơ phát triển thành các tế bào ung thư. Quá trình gây độc tế bào phụ thuộc kháng thể qua trung gian tế bào NK có vai trò quan trọng trong diệt các khối u. Quá trình này thể hiện vai trò “cầu nối” của NK giữa hệ miễn dịch bẩm sinh và hệ miễn dịch thu được.
Hình 1. Tế bào diệt tự nhiên là “cầu nối” của hệ miễn dịch bẩm sinh và hệ miễn dịch thu được.
Nếu tế bào NK có số lượng thấp và chức năng hoạt động kém hiệu quả thì cơ thể sẽ giảm khả năng tiêu diệt các tế bào ung thư và virus. Hay nói cách khác, nguy cơ ung thư và mắc các bệnh virus sẽ tăng lên.
-
Xét nghiệm nào giúp đánh giá năng lực của hệ miễn dịch?
Vậy có cách nào để biết tế bào NK trong cơ thể bạn có đang hoạt động hiệu quả? Xét nghiệm hoạt tính tế bào diệt tự nhiên chính là câu trả lời.
Xét nghiệm hoạt tính tế bào diệt tự nhiên (Nature Killer Activity – NKA) đánh giá chức năng của tế bào NK, từ đó đánh giá năng lực của hệ miễn dịch.
Xét nghiệm được thực hiện đơn giản bằng lấy máu tĩnh mạch vào bất kỳ thời điểm nào trong ngày. Sau đó mẫu máu của khách hàng sẽ được nuôi cấy ở nhiệt độ 37*C trong 24 giờ và thực hiện đo hoạt tính tế bào diệt tự nhiên bằng thiết bị hiện đại.
Hình 2. Tế bào NK có vai trò tiêu diệt tế bào lạ, tế bào ung thư.
-
Tại sao cần làm xét nghiệm hoạt tính tế bào diệt tự nhiên?
Chúng ta đã biết đến vai trò quan trọng của các xét nghiệm marker sàng lọc ung thư. Các xét nghiệm này tương đối đặc hiệu và thường tăng cao khi khối u đã hình thành.
Xét nghiệm hoạt tính tế bào diệt tự nhiên cũng có vai trò trong sàng lọc nguy cơ ung thư. Khi hoạt tính tế bào diệt tự nhiên thấp có vai trò:
-
Cảnh báo nguy cơ ung thư : do hệ miễn dịch giảm hoặc mất khả năng kiểm soát tế bào ung thư.
-
Dự phòng ung thư bằng các phác đồ điều trị tăng cường chức năng hệ miễn dịch
-
Tiên lượng mức độ tiến triển của ung thư ở các bệnh nhân đang điều trị ung thư.
-
Đánh giá khả năng hồi phục hệ miễn dịch ở bệnh nhân ung thư
-
Đánh giá hiệu quả điều trị ung thư bằng các liệu pháp hóa trị, xạ trị…
-
Ai là người cần được làm xét nghiệm hoạt tính tế bào diệt tự nhiên?
Bất kỳ ai muốn đánh giá khả năng chống ung thư tự nhiên của cơ thể đều nên làm xét nghiệm hoạt tính tế bào diệt tự nhiên. Đây là một xét nghiệm tầm soát ung thư ở người khỏe mạnh.
Một số đối tượng nguy cơ cao nên thực hiện xét nghiệm này là: người cao tuổi, thường xuyên tiếp xúc hóa chất, tia xạ, hút thuốc lá, béo phì, lười vận động, ăn uống không lành mạnh, thiếu ngủ lâu ngày, stress, người có người thân mắc bệnh ung thư…
