MỤN TRỨNG CÁ

I. MỤN TRỨNG CÁ LÀ GÌ?
     Mụn trứng cá là tình trạng viêm nhiễm ở nang lông tuyến bã, liên quan tới sự tăng tiết bã nhờn và sự hình thành nhân trứng cá. Thường có thể xuất hiện ở cổ, vai, ngực và lưng. Trong các trường hợp bị mụn vừa và nặng, da trở nên ửng đỏ với sự phát triển của các nốt sần gây viêm nhiễm và mụn mủ. Mụn có thể khiến tâm lí căng thẳng, khó chịu kéo dài đồng thời có thể dẫn đến vết thâm hoặc để lại sẹo.

II. CÁC YẾU TỐ GÂY MỤN TRỨNG CÁ
Có 4 yếu tố chính góp phần vào sự hình thành của mụn trứng cá:

1. Sự tăng tiết bã nhờn

     Hiện tượng này xảy ra khi bã nhờn được sản xuất quá nhiều ảnh hưởng đến sự sản xuất bã nhờn như hóc-môn, khí hậu, việc dùng thuốc và các yếu tố di truyền

2. Sự tăng sừng

     Là hiện tượng lớp sừng (lớp ngoài cùng của biểu bì) phía ngoài da dày lên. Hiện tượng này khiến các vách nang phình lên, dẫn đến sự hình thành mụn đầu trắng, hoặc mụn đầu đen nếu phần bít tắt ấy ở gần bề mặt da

3. Quá trình xâm nhập của vi khuẩn

     Một số vi khuẩn thông thường sống trên da một cách vô hại (propionibacteria) có thể phát triển mạnh và thâm nhập các nang bị bịt kín, dẫn đến sự hình thành các nốt sần, mụn mủ, mụn bọc…

4. Sự viêm nhiễm

     Hậu quả của những hiện tượng trên khiến da ửng đỏ và viêm nhiễm. Trong một vài trường hợp, các vách nang vỡ ra ở giai đoạn cuối của quá trình viêm nhiễm. Chất béo, axit béo, tế bào sừng (đã chết), vi khuẩn và các mảnh tế bào được giải phóng, tạo thành các vết viêm nhiễm rộng và sâu ở các mô lân cận.

Các yếu tố khác gây mụn trứng cá

• Một chế độ dinh dưỡng quá nhiều cacbon hydrat (quá nhiều đường và bột)

• Dùng quá nhiều sữa bò và các sản phẩm từ sữa (ngoại trừ pho mát)

• Hút thuốc lá

• Trang điểm khiến lỗ chân lông bị bít tắc.

• Ăn các thực phẩm có chứa đường có thể khiến các triệu chứng về mụn trứng cá của bạn trở nên trầm trọng hơn.

Một số điều cần lưu ý:

• Sử dụng nước ấm và sữa rửa mặt phù hợp (nước quá nóng hoặc quá lạnh có thể khiến bệnh trầm trọng hơn).

• Để mụn tự biến mất một cách tự nhiên (nặn mụn có thể khiến tình hình trở nên tồi tệ hơn và thậm chí dẫn đến sẹo)

• Chỉ sử dụng những sản phẩm dưỡng da không gây bít lỗ chân lông

• Chỉ sử dụng những sản phẩm trang điểm không gây bít lỗ chân lông.

• Rửa sạch lớp trang điểm vào cuối ngày.

• Điều trị các triệu chứng trên da mụn

III. TRIỆU CHỨNG CỦA MỤN TRỨNG CÁ
Các dạng mụn trứng cá

– Mụn trứng cá thông thường: Đa số trường hợp khởi phát tổn thương quanh độ tuổi dậy thì. Đặc trưng bởi các nhân mụn, các sẩn, mụn mủ, nốt tại các vùng phân bố của tuyến bã (mặt, gò má, lưng, ngực, phần trên cánh tay). Một số trường hợp khác có thể thấy từ tuổi sơ sinh hoặc trẻ nhỏ.

– Tăng sản tuyến thượng thận bẩm sinh, hội chứng buồng trứng đa nang và các rối loạn nội tiết khác liên quan với sự tăng quá mức androgen có thể thúc đẩy phát triển mụn trứng cá.

– Các tổn thương nhân mụn là các tổn thương sớm của mụn trứng cá, không có hiện tượng viêm. Gồm 2 loại: nhân đóng (mụn đầu trắng) là tổn thương ở nang lông phẳng hoặc hơi nhô lên, màu sắc như da thường; và nhân mở (mụn đầu đen) là các tổn thương hơi nhô lên, trung tâm nang lông có màu đen.

– Mụn trứng cá sẹo lồi: Là một dạng sẹo của viêm nang lông mạn tính mà bệnh cảnh là các sẩn và mụn mủ trên nền nang lông, dẫn đến các tổn thương dạng sẹo lồi.

– Mụn trứng cá bọc: Là một dạng nặng của mụn trứng cá đặc trưng bởi sự hóa hang,  các khối áp xe bên trong mô liên kết và các sẹo không đều (vừa lồi vừa teo).

– Nhân mụn thường nhiều, kèm các nang chứa chất dịch mủ mềm, các nốt. Vị trí thường thấy ở ngực, vùng bả vai, lưng, mông, vùng trên cánh tay, đùi và mặt.

     Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của da, người bệnh có thể sử dụng sản phẩm tẩy trang, làm sạch và chăm sóc thường xuyên, căn cứ đơn thuốc từ các liệu pháp y tế như retinoids hoặc thuốc kháng sinh hay kết hợp cả hai. Một số liệu pháp y tế có thế gây tác dụng phụ như mất nước, do đó cần phải tăng cường các biện pháp dưỡng ẩm bổ trợ. Nên bổ sung một loại kem chống nắng phù hợp vào thói quen chăm sóc da hàng ngày, chẳng hạn như dung dịch chống nắng dùng cho da dầu.

     Việc tư vấn từ các bác sĩ da liễu trong giai đoạn đầu bị mụn trứng cá là rất quan trọng, kể cả đối với những triệu chứng nhẹ, bởi các liệu pháp y tế hiệu quả có thể ngăn chặn sự phát triển của mụn và những hậu quả về sau (ví dụ như sẹo).