ĐIỀU TRỊ MÀY ĐAY MẠN TÍNH BẰNG KHÁNG THỂ ĐƠN DÒNG OMALIZUMAB

I. Tổng quan mày đay mạn tính

Mày đay mạn tính là bệnh lý da với đặc điểm điển hình là ban dát đỏ kèm theo ngứa kéo dài liên tục trên 6 tuần, đây là bệnh lý rất phổ biến, ảnh hưởng tới hàng triệu người trên thế giới.

Mày đay mạn tính là bệnh lý ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống lớn nhất trong nhóm bệnh dị ứng, tương tự như bệnh lý mạch vành

Mày đay mạn tính do rất nhiều nguyên nhân gây nên, tuy nhiên đa số bệnh nhân không rõ nguyên nhân, 30-50% bệnh nhân do các bệnh lý tự miễn, ngoài ra các nguyên nhân hay gặp khác như thuốc, thức ăn, dị nguyên hô hấp, nhiễm ký sinh trùng, nhiễm vi rút viêm gan B, vi khuẩn HP…

Chẩn đoán mày đay mạn tính không khó, tuy nhiên tìm nguyên nhân cũng như điều trị còn nhiều hạn chế. Hướng dẫn điều trị mày đay mạn tính hiện tại được khuyến cáo khởi đầu bằng kháng histamine H1, nếu không đáp ứng có thể tăng liều thuốc kháng histamine, hoặc phối hợp thuốc kháng leukotriene và một số thuốc ức chế miễn dịch khác như corticosteroid, cyclosporine, hydroxychloroquine, mycophenolate, tacrolimus,...Bên cạnh sự hạn chế trong hiệu quả điều trị của những thuốc này còn có phần e ngại do tác dụng không mong muốn do nhóm thuốc này gây ra. Omalizumab là kháng thể đơn dòng có nguồn gốc từ người gắn với IgE tự do trong máu, thuốc này được cấp phép điều trị cho trẻ từ 12 tuổi cho các bệnh lý dị ứng, đặc biệt là Hen phế quản dị ứng, nặng không kiểm soát được bằng các thuốc thông thường và Mày đay mạn tính không kiểm soát được bằng các thuốc thông thường, tuy nhiên do chi phí điều trị cao  nên ít bệnh nhân có điều kiện tiếp cận với phương pháp điều trị này.

Phác đồ điều trị Omalizumab ở bệnh nhân mày đay mạn tính dai dẳng thất bại điều trị kinh điển. Omalizumab tiêm dưới da liều 150mg, tiêm 3 - 5 lần, thời gian cách liều 2 - 4 tuần. Nếu bệnh nhân đáp ứng tốt nên duy trì thêm số lần tiêm với liều ban đầu, tuy nhiên có thể kéo dài thời gian giữa các liều tới 6- 8 tuần.

Chi phí cho 1 liều thuốc Omalizumab hiện nay khoảng 14.900.000 VNĐ

II. Hiệu quả điều trị Omalizumab ở bệnh nhân mày đay mạn tính dai dẳng

Một nghiên cứu thuần tập tiến hành tại Đại học Wisconsin Allergy Clinic, trên 19 bệnh nhân mày đay mạn tính dai dẳng thất bại với điều trị kinh điển, được điều trị bằng Omalizumab. Tỷ lệ đáp ứng sau điều trị là 89%, trong đó có 47% bệnh nhân đáp ứng hoàn toàn, 42% bệnh nhân đáp ứng một phần và 11% bệnh nhân không đáp ứng.

III. Ca lâm sàng

Bệnh nhân nữ, 48 tuổi, chẩn đoán mày dạy mạn tính tự miễn tháng 12 năm 2015. Bệnh nhân không chưa phát hiện bệnh lý khác, các xét nghiệm ký sinh trùng âm tính, test lẩy da với dị nguyên âm tính, IgE 230UI/ml, HbsAg âm tính.

Bệnh nhân thất bại điều trị với kháng histamine H1, phối hợp H2, kháng leukotriene, corticosteroid trong đợt cấp, cyclosporine A, và liệu pháp tiêm huyết thanh tự thân sau 6 tháng điều trị.

Bệnh nhân được chỉ định điều trị Omalizumab liều 150mg, thời gian cách liều 4 tuần, trong 6 liệu trình điều trị, phối hợp thêm thuốc kháng histamine H1, liều tiêu chuẩn.

Kết quả điều trị. Sau liều Omalizumab 2 tuần, triệu chứng ngứa và ban đỏ giảm đáng kể. Sau liều Omalizumab thứ 2, bệnh nhân được cắt kháng histamine H1 mà vẫn kiểm soát được triệu chứng, bệnh nhân được tiến hành đủ liệu trình điều trị và hiện sau 8 tuần dừng điều trị, bệnh nhân không xuất hiện triệu chứng ban đỏ và ngứa.